ฟันห่างเพราะขูดหินปูนจริงหรือไม่
ฟันห่างหลังจากขูดหินปูนไม่ใช่สิ่งที่เกิดขึ้นโดยตรงจากการขูดหินปูนเอง แต่การขูดหินปูนอาจทำให้ผู้คนรู้สึกว่าเหงือกและฟันของตัวเองมีการเปลี่ยนแปลงบ้าง เพราะหินปูนที่สะสมอยู่ในช่องปากอาจทำให้เหงือกอักเสบหรือล้อมรอบฟันไม่แน่นเท่าที่ควร การขูดหินปูนช่วยกำจัดหินปูนที่สะสมมา แต่หากเหงือกของเราอ่อนแอหรือมีปัญหาอยู่แล้ว ฟันอาจจะรู้สึกห่างขึ้นในช่วงระยะเวลาสั้นๆ แต่ถ้าการขูดหินปูนทำในขั้นตอนที่ถูกต้อง โดยทันตแพทย์ที่มีความชำนาญก็ไม่น่าจะเกิดปัญหานี้ค่ะ
แล้วขูดหินปูนจะทำให้ฟันบางลงจริงมั้ย
การขูดหินปูนจะไม่ทำให้ฟันบางลงโดยตรง เนื่องจากการขูดหินปูนเป็นการกำจัดหินปูนที่สะสมอยู่ที่ผิวฟัน ซึ่งหินปูนเองไม่ได้อยู่บนผิวฟันอย่างถาวร การขูดหินปูนจะไม่กระทบกับเนื้อฟันภายใน แต่ถ้าการขูดหินปูนทำอย่างไม่ถูกต้อง หรือแรงเกินไป อาจทำให้เคลือบฟัน (enamel) เสียหายได้ ซึ่งอาจทำให้ฟันดูบางลงหรือเกิดความรู้สึกเสียวฟันในบางกรณี
ดังนั้น หากการขูดหินปูนทำโดยทันตแพทย์ที่มีความชำนาญและใช้เทคนิคที่เหมาะสม ฟันจะไม่บางลงแต่อย่างใด การขูดหินปูนมีประโยชน์ในการรักษาความสะอาดช่องปากและป้องกันโรคเหงือกและฟันผุค่ะ
ถ้าฟันมีหินปูนเยอะจะมีข้อเสียยังไงบ้าง
หากฟันมีหินปูนสะสมเยอะ อาจทำให้เกิดปัญหาหลายประการที่มีผลต่อสุขภาพช่องปาก ดังนี้:
- ปัญหาภาวะเหงือกอักเสบ (Gingivitis): หินปูนสามารถทำให้เหงือกเกิดการอักเสบ ซึ่งจะทำให้เหงือกบวม แดง และเลือดออกง่ายเมื่อแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟัน หากปล่อยไว้นานๆ อาจนำไปสู่การเกิดโรคเหงือกในระยะรุนแรงขึ้น
- ฟันผุ: หินปูนสามารถทำให้การทำความสะอาดฟันได้ไม่ทั่วถึง ซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้มีคราบพลัคและแบคทีเรียสะสม ส่งผลให้ฟันผุและเกิดอาการเสียวฟันได้
- ฟันหลุด: หากหินปูนสะสมไปนานๆ และไม่ถูกกำจัดออก อาจทำให้เหงือกยุบตัว ซึ่งจะทำให้ฟันไม่มั่นคงและอาจนำไปสู่ปัญหาฟันโยกหรือฟันหลุดได้
- กลิ่นปาก: หินปูนสะสมอาจเป็นแหล่งที่สะสมของแบคทีเรีย ซึ่งสามารถทำให้เกิดกลิ่นปากไม่พึงประสงค์
- ความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและโรคหลอดเลือด: มีการศึกษาที่พบว่าเชื่อมโยงระหว่างการติดเชื้อในช่องปากจากโรคเหงือกกับปัญหาสุขภาพหัวใจ เนื่องจากการติดเชื้อจากแบคทีเรียในเหงือกสามารถแพร่กระจายไปยังกระแสเลือด
ดังนั้น การขูดหินปูนเป็นวิธีการดูแลรักษาความสะอาดช่องปากที่สำคัญ เพื่อลดความเสี่ยงต่อปัญหาดังกล่าวและรักษาสุขภาพฟันและเหงือกให้ดีค่ะ
หินปูนใต้เหงือกเกิดจากอะไร
หินปูนใต้เหงือก (subgingival calculus) เกิดจากการสะสมของคราบพลัค (plaque) ที่มีแบคทีเรียและแร่ธาตุในน้ำลาย ซึ่งเมื่อเวลาผ่านไปจะเปลี่ยนเป็นหินปูนที่เกาะอยู่ใต้แนวเหงือก การสะสมของหินปูนใต้เหงือกมักเกิดจากสาเหตุหลักๆ ดังนี้:
- การแปรงฟันไม่สะอาด: หากการแปรงฟันไม่ทั่วถึงหรือไม่ทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ จะทำให้คราบพลัคสะสมที่ฟันและใต้เหงือก ซึ่งหากไม่ทำความสะอาดก็จะกลายเป็นหินปูนในที่สุด
- การใช้ไหมขัดฟันไม่เป็นประจำ: การไม่ใช้ไหมขัดฟันจะทำให้คราบพลัคสะสมในบริเวณที่แปรงฟันไม่ถึง โดยเฉพาะที่ใต้เหงือก ซึ่งจะนำไปสู่การเกิดหินปูนใต้เหงือก
- น้ำลายที่มีแร่ธาตุสูง: น้ำลายบางคนมีแร่ธาตุที่ทำให้เกิดการสะสมของหินปูนได้เร็วขึ้น
- ปัญหาสุขภาพเหงือก: หากเหงือกมีการอักเสบหรือมีโรคเหงือก การสะสมของคราบพลัคและหินปูนใต้เหงือกจะเกิดขึ้นได้ง่ายขึ้น
- การขาดการไปพบทันตแพทย์: หากไม่ได้รับการทำความสะอาดโดยทันตแพทย์อย่างสม่ำเสมอ หินปูนใต้เหงือกจะสะสมมากขึ้น ซึ่งยากที่จะทำความสะอาดได้เอง
หินปูนใต้เหงือกอาจทำให้เหงือกอักเสบ หรือโรคเหงือกในระยะรุนแรง ซึ่งอาจส่งผลให้ฟันโยกหรือหลุดได้ ดังนั้นการขูดหินปูนโดยทันตแพทย์เป็นวิธีที่สำคัญในการรักษาความสะอาดช่องปากค่ะ
ทำยังไงให้คราบหินปูนหลุดได้
คราบหินปูนไม่สามารถหลุดออกเองได้ด้วยการแปรงฟันหรือการใช้ไหมขัดฟัน เนื่องจากมันเป็นการสะสมของแร่ธาตุที่แข็งตัวและยึดเกาะกับผิวฟันอย่างแน่นหนา ดังนั้นวิธีที่ดีที่สุดในการกำจัดคราบหินปูนคือการไปพบทันตแพทย์เพื่อล้างหินปูน (scaling) ซึ่งจะมีการใช้เครื่องมือพิเศษเพื่อขูดหินปูนออกจากฟันและใต้เหงือก
หากคุณต้องการลดการสะสมของหินปูนและช่วยป้องกันไม่ให้เกิดหินปูนใหม่ ควรทำตามวิธีเหล่านี้:
- แปรงฟันอย่างถูกวิธีและสม่ำเสมอ: แปรงฟันอย่างน้อยวันละสองครั้ง โดยใช้แปรงสีฟันที่มีขนแปรงอ่อนและยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ เพื่อช่วยขจัดคราบพลัคและลดการสะสมของหินปูน
- ใช้ไหมขัดฟัน: ใช้ไหมขัดฟันทุกวันเพื่อขจัดคราบพลัคในพื้นที่ที่แปรงฟันไม่สามารถเข้าถึงได้ เช่น ช่องระหว่างฟัน
- ใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีสารต้านแบคทีเรีย: การใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีคุณสมบัติต้านเชื้อแบคทีเรียจะช่วยลดการสะสมของคราบพลัคและหินปูน
- รับการตรวจสุขภาพฟันอย่างสม่ำเสมอ: ไปพบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน เพื่อให้มีการขูดหินปูนและตรวจสุขภาพฟัน
- หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่ทำให้เกิดคราบ: อาหารและเครื่องดื่มที่มีสีเข้ม เช่น กาแฟ ชา หรือไวน์แดง อาจทำให้คราบสะสมและทำให้เกิดหินปูนได้
หากหินปูนสะสมไปนานๆ และไม่ได้รับการขูดหินปูนออก อาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพช่องปาก เช่น โรคเหงือกหรือฟันผุได้ค่ะ
ควรขูดหินปูนปีละกี่ครั้ง
โดยทั่วไปแล้ว การขูดหินปูนควรทำปีละ 2 ครั้ง (ทุก 6 เดือน) เพื่อรักษาความสะอาดของช่องปากและป้องกันการสะสมของหินปูนที่อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพฟันและเหงือก เช่น โรคเหงือกหรือฟันผุ
อย่างไรก็ตาม จำนวนครั้งที่ต้องขูดหินปูนอาจแตกต่างกันไปตามสภาพช่องปากของแต่ละคน หากคุณมีการสะสมหินปูนเร็วหรือมีปัญหาเหงือกอักเสบ คุณอาจต้องขูดหินปูนบ่อยกว่านั้น คำแนะนำที่ดีที่สุดคือการปรึกษาทันตแพทย์เพื่อให้ได้รับคำแนะนำที่เหมาะสมกับสภาพช่องปากของคุณค่ะ